TANITIM / INTRODUCTION
Türkçe
Windows 7 isminin duyulduğu zamanlarda birçok kişi bu hamleyi, Windows Vista hezimetinin bir telafisi olarak algılamıştı. Eğer yüzeysel olarak düşünürsek evet bu doğru çünkü, özellikle kurumsal alandaki Vista huzursuzluğu, kaç adet servis paketi çıkarsa çıksın hiçbir zaman son bulmayacaktı. Tabii bu işin başka bir boyutu ve bireysel kullanıcıları pekte ilgilendirmiyor. Windows Vista’yı ilk beta sürümünden itibaren kullanıyorum. Bu süreç Windows 7 içinde geçerli olacak. Bir işletim sisteminin gelişim sürecine tanıklık etmek oldukça zevkli ve bir o kadar da sinir bozucu olabiliyor ama bu işletim sistemini destekleyecek birikime sahip olabilmek için de onunla beraber tecrübe kazanmak gerekiyor. Hafif hüzünlü ve sıkıcı satırları okuduktan sonra biraz Windows 7’yi konuşalım ve tanımaya çalışalım.

İşletim sistemlerinde masaüstü performansı oldukça önemli ve günlük kullanıma etki eden bir bölümdür. Windows 7’nin masaüstü ilk aşamada kafanızı karıştırabilir. Örneğin masaüstünü boş gördüğünüzde atacağınız ilk adım, başlat menüsünü klasik görünüme alarak, gelişmiş görünüm içerisindeki ikonların masaüstüne çıkarılmasını sağlamak olacaktır ama ne yazikki böyle bir adım atamayacaksınız. Windows 7’ de, önceki Windows sürümlerinde alıştığınız ‘klasik’ başlat menüsü artık yok.

Tabii bu bir problem değil. Masaüstünde görmeye alıştığınız ikonları geri getirebilmek için aşağıdaki resimde gördüğünüz kutucukları işaretlemeniz ve ardından değişiklikleri onaylamanız yeterli olacaktır.

Çözünürlük, monitör tanımlama ve konumlandırma ayarları tek bir pencere içerisinde oldukça pratik bir şekilde tasarlanmış. Örneğin monitör çözünürlüğünü ayarlamak istediğinizde yalnızca, olumlu sonuç verebilecek oranlar gösteriliyor. Tabii birde Windows 7’nin size önerdiği çözünürlük oranı gösteriliyor,

Konumlandırma yani orientation kısmında ise ekranınızı dikey veya ters biçimde istediğiniz gibi döndürebilirsiniz.

Masaüstü üzerindeki iki yenilikten bahsetmekte yarar var. Bunlardan birincisi, ekranın sağ alt köşesinde konumlandırılan saydam renkli 'masaüstünü göster' butonu ve yukarı doğru açılan sistem tepsisi.

Sistem kutusunda Windows 7 kurulumu ile beraber gelen ikonlardan istediklerinizi gizleyerek, görev çubuğunda yer açabilirsiniz. Örneğin saat ve network ikonlarını gizleyebilirsiniz.

Windows Vista ile ilk kez tanıştığımız kenar araçları bu kez Windows 7’de gizlenmiş olarak bizi bekliyor. Tanımlı olarak Vista’da bulunan kenar araçlarının aynılarını barındıran Windows 7’deki kenar çubuğunda şuan farklı bir özellik bulunmuyor. Kenar çubuğuna erişmek için masaüstünde şu yolu izlemeniz yeterli olacaktır.

Masaüstü kullanımı üzerine yapılan en büyük değişiklikler, görünüm ile ilgili özelleştirmeler tarafında gerçekleştirilmiş diyebiliriz. Özellikle temalar arasındaki geçiş hızı, başarılı bir şekilde optimize edilmiş. İstediğiniz değişiklikler kısa süre içerisinde etkin hale getirilebiliyor

Aynı bölümün alt tarafında bulunan ‘Windows Color’ sekmesi içerisinde saydamlık efektinin rengini ve tonunu kolayca ayarlayabilirsiniz. Windows 7’de tanımlı olarak sunulan renk seçenekleri toplam 16 tane ve Vista ile karşılaştırdığımızda 8 adet yeni renk mevcut.

Windows 7 içerisinde yapılan işlemlerdeki sesli uyarıların bazıları değiştirilmiş. Küçük bir yenilikte yapılmış. Benim gibi birçok kullanıcı, işletim sisteminin açılışındaki sesi kapatmak isteyebiliyor. Bu değişiklik, Windows açılışının süresini de olumlu yönde etkiliyor. Windows 7’de bu seçenek ayrı olarak bulunuyor. ‘ Play Windows Startup sound ’ bölümündeki işareti kaldırarak, açılıştaki sesi devre dışı bırakabilirsiniz.

Sound bölümünde bulunan ‘Echancements’ yani geliştirmeler sekmesinde, ses işlemcinize bağlı olarak bazı iyileştirmelerden yararlanabilirsiniz. Kaliteli bir ses sisteminde gerçekten olumlu sonuçlar alabileceğiniz bu yeniliklerden yararlanmanızı öneriyoruz. Özellikle ‘loudness’ ekolayzır’ını mutlaka deneyin.

Screen Saver bölümünde ise bildiğiniz gibi ekran koruyucular bulunuyor. Vista’dan farklı olarak yeni bir ekran koruyucu henüz yok.

Windows 7’ye yeni bir fare işaretçisi eklenmiş. Esasında aero işaretçisinden daha fazla hoşuma gittiğini söyleyebilirim.

Windows Vista kurulumundan sonra yaklaşık 5 dakika içerisinde kapatılan ilk hizmet olan kullanıcı hesap denetimi, Vista’nın masaüstü kullanımını fazlasıyla sevimsiz hale getiriyordu. Windows 7’de ise bu durum oldukça fonksiyonel hale getirilmiş. Tanımlı olarak gelen ayarlar tahammül edilebilir seviyelerde olduğu için şahsen bu hizmeti kapatmaya gerek duymadım. Fakat, hizmetin hassasiyetini 4 aşamalı olarak istediğiniz şekilde değiştirebilirsiniz. Açıkçası çok iyi düşünülmüş bir hamle olduğunu söyleyebilirim.

Microsoft, her yeni Windows sürümünde güvenlik duvarı hizmetini biraz daha geliştiriyor ya da bize öyle geliyor. Bakalım Windows 7’nin güvenlik duvarını neleri beraberinde getiriyor. Windows 7’nin güvenlik duvarını sürekli olarak kullanacaksanız eğer, internet bağlantısını kullanan yazılımlarınız güvenlik duvarına takılabilirler veya eMule gibi programlar için modeminiz içerisinden gerekli portları açsanız dahi, yine Windows’un güvenlik duvarına takılabilirsiniz. O nedenle Windows 7’nin güvenlik duvarı seçeneklerinde bulunana ‘Allowed Programs’ hizmetini kullanarak, herhangi bir programın istediği aktiviteyi gerçekleştirmesine izin verebilir ve varsa bu programın kullanması gereken port’u güvenlik duvarı içerisinden açabilirsiniz.

Güvenlik duvarı üzerinde yaptığınız tüm değişiklikleri eski haline döndürmek istediğiniz aşağıdaki butonu kullanabilirsiniz.

sasında derinine inilmesi gerekilen bir tarafı yok. Size tavsiyemiz güvenlik duvarını kapatmanız olacaktır. Windows Firewall yerine, Comodo Firewall kullanabilirsiniz.

Windows 7’nin recovery yani kurtarma hizmeti, sisteminizi yedeklediğiniz bir zamana geri yüklemenizi sağlıyor. Tabii Windows 7’ye kuracağınız bir donanım sürücüsü ya da 3. parti programın kurulumu esnasında da, oluşabilecek problemlere karşı Windows 7, otomatik olarak bir yedekleme noktası oluşturuyor.

Backup ve Restore hizmetini kullanarak, kullanıcı ve sistem dosyalarınızı Windows’un kurulu olmadığı başka bir diske kolayca yedekleyebilirsiniz.

Hizmetin sunduğu özelleştirmeler sayesinde, yalnızca istediğiniz bir klasörü ya da dosya türünü veya belge(leri) yedekleyebilirsiniz.

İsterseniz yedekleme hizmetini belirlediğiniz bir zamana bağla, o zaman içerisinde otomatik yedekleme yapılmasını sağlayabilirsiniz. Tanımlı olarak her hafta yedekleme yapılacak şekilde sunulan ayarları, günlük ya da aylık çalışacak şekilde de değiştirebilirsiniz.

Yedekleme işleminin süresi, kopyası alınan verilen büyüklüğüne göre farklılıklar gösterecektir. Kopyalama işlemi başarı ile sonuçlandırıldığında şöyle bir yazı göreceksiniz.

Sistem kurtarma diski yaratarak, Windows 7’nin kabaca ‘çökmelerine’ karşı önleminizi alabilirsiniz. Disk içerisine başlangıç kurtarma, komut konsolu ve sistem geri yükleme gibi Windows altından ulaşabileceğiniz faydalı hizmetler yazılıyor. Bu servisten yararlanabilmeniz için boş bir medya ya da usb diske ihtiyacınız olacaktır.

138 MB’lık kurtarma cd’sinin oluşum süresi yaklaşık 3 ile 5 dakika arasında değişiyor. Oldukça işinize yarayacağını düşündüğümüz bu hizmetten mutlaka yararlanmalısınız.

Deneyimli kullanıcıların sistemlerini takip edebilecekleri oldukça anlaşılır bir servis olan güvenilirlik monitörü sayesinde, Windows 7 içerisinde gerçekleştirdiğiniz işlemler hakkındaki raporları görebilirsiniz. Ayrıca bu raporları günlük olarak inceleyebileceğiniz gibi haftalık veya yıllık periyodlara da bölebilirsiniz.

Windows Vista içerisine entegre edilen küçük bir test yazılımı sayesinde, kullandığımız donanımlara verilen puanları görebiliyorduk. Tabii ne kadar gerçekçi sonuçlar veriyor orası tartışılır ama Windows Vista’da 5.9 olan en yüksek puan, Windows 7’de 7.9’a yükseltilmiş. Böylece yakın zamanda ne tür donanımlar ile karşılaşabileceğimiz hakkında da kafalarımız da bazı şeyler şekil kazanabilir. Sizlere kendi sistemimizden bir test sonucu gösterelim.

Gördüğünüz gibi yalnızca grafik işlemcimiz tam puan alabilmeyi başarmış. 2048 MB boyutunda 1200 mhz hızında çalışan belleklerimiz ise en düşük puanı almışlar. Windows 7’nın çıkışı ile beraber solid state diskler, DDR3 bellekler ve 4 çekirdekli işlemcilerin oldukça yaygınlaşacağını düşündüğümüzde, bu tablonun bizi şaşırtmadığını söyleyebiliriz.

Gelişmiş araçlar bölümünde gerçekten merakımızı ve sorunlarımızı giderebilecek başarılı araçlar mevcut.

Her Windows kullanıcısının mutlaka araştırması ve öğrenmesi gerektiği bir hizmet olan ‘Event Viewer’ içerisinde Windows’unuz içerisinde olup biten her hareketi izleyebilirsiniz. Eğer bu hizmeti ‘Advanced Tools’ içerisinden çalıştırırsanız, direkt olarak işletim sistemi içerisindeki hataların ve uyarıların bulunduğu sekmeye atlayacaksınızdır. Zaten sizin için en önemli bölümde orası.

İşlemcinizi, belleğinizi, diskinizi ve ağınızı kontrol edin. Uygulamalar ne kadar bellek kullanıyor, işlemcinize hangi anlarda yük bindiriyorlar, tüm bunları tek bir servis içerisinden izleyebilirsiniz.

Bellek sekmesi içerisinde oldukça ilgi çekici istatistikleri öğrenebilirsiniz. Ortalama, kullanımdaki ve ön belleğe alınan bellek miktarlarını görebileceğiniz gibi arka planda çalışan her bir hizmetin ne kadar bellek tükettiğini de anlık olarak izleyebilirsiniz.

Hardware Reserved bölümünde yazan 2 MB bellek oranı, harici olarak kullanılan donanımlar için ayrılmıştır. Ses kartı, ekran kartı gibi... Daha önce Vista’nın, servis paketi çıkmadan önce kullanılan belleği 1 ya da 2 MB daha az tanıdığı söylentileri dolanıyordu. Gördüğünüz gibi Windows 7 ile bu soruya da dolaylı olarak cevap verilmiş.

Windows’un sunduğu disk birleştirme yazılımı gelişmiş özellikler sunmuyor. Aslında sadece yapması gerekeni yerine getiriyor. O nedenle kullanılar alternatiflere yöneliyorlar. Şuan, Windows 7 ile beraber gelen disk birleştirme yazılımının Windows Vista’dan teknik açıdan farkı bulunmuyor. Tek değişiklik var ve o da ara yüzde gerçekleştirilmiş. Diskleri birleştirmeden önce analiz edebiliyorsunuz. Windows XP zamanından kalma bir seçenek ve açıkçası analize gerek kalmadan disklerinizi, 10 ila 14 günde bir mutlaka birleştirin.

Yaklaşık olarak 60 saniye içerisinde Windows 7 içerisindeki problemlerinizden ve de size önerilen adımlardan oluşan bir sağlık raporu oluşturmanıza yarayan bu hizmeti kesinlikle incelemelisiniz. Raporlama sistemi gerçekten detaylı ve yararlı bilgiler sunabiliyor. Donanımsal uyarıların yanında, yazılımsal ve güvenliğinizi tehlikeye atabilecek noktalarda da sizi uyarıyor.

Microsoft en sonunda resim düzenleme yazılımını bir adım ileri gotürebilmeyi başarmış. Yeni yazı fontları, fırçalar ve biçimler ile beraber gelen Paint, ünlü resim düzenleme programı Snag-it ile oldukça benzer seçenekleri içerisinde barındırıyor.

Kullanıcı hesabınıza koyduğunuz bir şifreyi unutma ihtimalini düşünerek, disket ya da usb diskinizi kullanarak parola sıfırlama diski oluşturabilirsiniz. Böylece olası bir unutkanlık esnasında bu disketi kullanarak, kullanıcı şifrenizi yenileyebilirsiniz.

Windows Vista ile tanıştığımız ‘Ebeveyn Denetimleri’ hizmeti Windows 7’de de bizi karşılıyor. Kullanıcı ara yüzü biraz daha basite indirgenmiş olarak hazırlanan hizmeti kullanarak, çocuğunuzun ya da bir başkasının sistem üzerindeki işlemlerini kısıtlayabilirsiniz. Ebeveyn denetimlerini kullanabilmeniz için, bu hizmete özel olarak bir hesap açmanız gerekmektedir.

Açtığınız hesaba bir şifre atadıktan sonra, hangi programları kullanabileceğini, hangi oyunları oynayabileceğini ve hangi saatler arasında internete erişebileceğini ayarlayabilirsiniz.

Örneğin, ICEEXOL ismindeki hesabın, Pazartesi günleri internete günün hiçbir saati erişmesini istemiyorum. Bu isteğimi gerçekleştirebilmem için aşağıdaki gibi bir zaman ayarı yapmam gerekiyor.

Windows ile birlikte bizlere sunulan, medya oynatma ve çalma programı Windows Media Player, 12 numaralı sürümü ile Windows 7’de bizleri karşılaşıyor. Yeni sürüme entegre edilen kodekler eminiz, ‘XViD severlerin hoşuna gidecektir. Windows Media Player 11 ile oynatamadığınız XViD formatındaki bir filmi WMP 12 ile kolayca oynatabilirsiniz.

Windows 7 ile beraber toplam 146 adet hizmet geliyor. Windows Vista’da bu rakam 130 idi. Bu 146 servisin toplam 68 tanesi başlatılmış olarak hazırda bekletiliyor. Bekleme durumunda bellekte yaklaşık 35 adet servis bulunuyor. Ortalama bellek tüketimi 2GB’lık bir kapasitenin %23 ile %26 ’sını oluşturuyor. Bu Vista’ya oranla çok iyi bir değer sayılabilir.

Bildiğiniz gibi Windows Vista'nın aero ara yüzü bellek üzerinde yaklaşık 50 ila 55 MB arası bir yeri işgal ediyor. Bu doyumsuzluğu özellikle 1 GB bellek kullanan kullanıcıları uzun vadeli kullanımlarda da zor duruma abiliyordu. Windows 7'de ise pencere yöneticisi hizmeti elden geçirildi ve bellek kullanımı hemen hemen yarı yarıya azaltıldı. İsterseniz iki farklı görüntü ile durumu açıklayalım.

Windows Vista ile beraber tanıştığımız Windows DVD Maker yazılımının aynısı Windows 7'de de bulunuyor ve yazılımsal olarak hiçbir değişiklik yapılmamış. Basit ara yüzü ile kullanışlı bir yazılım izlenimi bırakan Windows DVD Maker'ı kolaylıkla kullanabilirsiniz.

Windows 7'nin yeniliklerinden bir tanesi de troubleshooting hizmeti. Bu hizmet Windows içerisinde oluşan problemler hakkında çözüm önerileri sunabiliyor. Windows 7 de bulunan tüm hizmetlere ve uygulamalara destek verebilen bu hizmet, oldukça ilgi çekeceğe benziyor.

7 numaralı sürümü ile beraber kendisini Vista'nın ara yüzüne adapte eden, Internet Explorer yazılımı, Windows 7'de bizleri 8 numaralı henüz beta aşamasında olan sürümü ile karşılıyor. Yazıyı yazdığımız sırada sürücü içerikli bir sorundan dolayı internet bağlantımız olmadığı için deneme fırsatımız olmadı. Dikkatimizi çeken birkaç noktaya değinelim. Örneğin, Firefox 3.0 ile beraber tanıştığımız 'Smart URL' özelliği, Internet Explorer 8'de de kullanılmaya başlamış.

Diğer bir yenilik ise 'inPrivate' yani 'Gizli Sörf' diyebileceğimiz bir özellik. Bu mod açık iken, dolaştığınız sayfalardaki şifreler ve çerezler bilgisayarınıza kayıt edilmiyor. Böylece tarayıcı tarafından size, güvenli bir gezinti garanti ediliyor.